يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فاغْسِلُواْ وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُواْ بِرُؤُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَينِ وَإِن كُنتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُواْ وَإِن كُنتُم مَّرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاء أَحَدٌ مَّنكُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاء فَلَمْ تَجِدُواْ مَاء فَتَيَمَّمُواْ صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُواْ بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُم مِّنْهُ مَا يُرِيدُ اللّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُم مِّنْ حَرَجٍ وَلَـكِن يُرِيدُ لِيُطَهَّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
“O vjernici, kad hoćete molitvu da obavite, lica svoja i ruke svoje do iza lakata operite – a dio glava svojih potarite – i noge svoje do iza članaka. a ako ste džunubi, onda se okupajte; a ako ste bolesni ili na putu ili ako ste izvršili prirodnu potrebu ili ako ste doticali žene, a ne nađete vode, onda rukama svojim čistu zemlju dotaknite i njima preko lica svojih i ruku svojih pređite. Allah ne želi da vam pričini poteškoće, već želi da vas učini čistim i da vam blagodat Svoju upotpuni, da biste bili zahvalni.“ (Al-Ma'ida, 6)
Ključna riječ u ovom ajetu koju Šafije koriste kao dokaz jeste:
أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاء
“ako ste doticali žene”
Oni tvrde da se riječ “lamestum” odnosi na dodir rukom.Imam Šafija navodi u “Al-Umm” da se “Lams” (dodir/kontakt) čini rukom.Njihovi protivnici se ne slažu sa njima i tvrde da se ta riječ odnosi na spolni odnos.
Koji je njihov dokaz da se pod “Lams” (dodir/kontakt) misli na dodir rukom ?
Prvo: Šafije uče ovaj ajet bez elongacije (produljenja) Elifa nakon Lama tako da uče لمستم (lemestum).Jezičko značenje time ukazuje na dodir koji je manji od spolnog odnosa.Oba načina učenja su ispravna.
Njihov dodatni dokaz je vjerodostojna predaja od Ibn Omera koju bilježi imam Šafija u “Al-Umm” u kojoj kaže:
أَخْبَرَنَا مَالِكٌ عَنْ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قُبْلَةُ الرَّجُلِ امْرَأَتَهُ وَجَسُّهَا بِيَدِهِ مِنْ الْمُلَامَسَةِ فَمَنْ قَبَّلَ امْرَأَتَهُ أَوْ جَسَّهَا بِيَدِهِ فَعَلَيْهِ الْوُضُوءُ
Malik prenosi od Ibn Šihaba od Salima ibn Abdullaha ibn Omera od svoga oca (Abdullaha ibn Omera) da je rekao: “Čovjek koji ljubi svoju ženu ili je dodiruje svojom rukom (upotrebljena je riječ “džess”) je od “onog koji je dodiruje (upotrebljena je riječ ”lems”), tako da onaj koji poljubi ili dotakne svoju ženu sa svojom rukom, na njemu je da uzme abdest. (Mālik 1/43 (64) i Aš-Šāfi’ī u Al-Umm 1/15 kao i Al-Bejhekī u svom Sunan Al-Kubrā i drugi)
Imam Bejheki nakon ove predaje kaže, “u predaji od Ibn Buhajra stoji”:
فَقَدْ وَجَبَ عَلَيْهِ الْوُضُوءُ
“…obaveza mu je da uzme abdest…” (Kubrā 1/124)
Imam Bejheki bilježi u „Sunenu Al-Kubrā“ predaju da je Ibn Mesud rekao:
القبلة من اللمس وفيها الوضوء، واللمس ما دون الجماع
„Ljubljenje je od dodirivanja (lams) s obzirom na abdest a lams (dodir) je sve ono što je manje od spolnog odnosa.“ (Kubrā 1/124)
Imam Bejheki je kao dokaz koristio hadis Poslanika,sallallahu alejhi ve sellem, koji se nalazi u Muslimovom Sahihu:
اليد زناها اللمس
„Ruka čini blud dodirom“
Cijeli hadis glasi ovako: Ebu Hurejre prenosi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem rekao : "Uzvišeni Allah je odredio čovjeku udio u bludu koji on mora,htio ili ne uraditi.Oko čini blud,a njegov je blud pogled,jezik čini blud,a njegov je blud razvratan govor,noga čini blud,a njen je blud korak ka zinaluku,ruka čini blud,a njen je blud dodir,srce žudi i čezne,a spolni organ to sve potvrdi ili negira". (Buhari 6/2438 i Muslim 4/2046)
Iz ovoga se vidi da je napravljena razlika između spolnog odnosa i „lams“/dodira rukom, stoga je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, napravio jasnu razliku između te dvije stvari.
Drugi dokaz koji koristi imam Bejheki u „Al-Kubra“ je priča o ashabu Maizu ibn Maliku koji je počinio blud i došao kod Vjerovjesnika, sallallahu alejhi ve sellem, i obavijestio ga o tome da je počinio blud.Poslanik se više puta okretao od njega da bi ga na kraju upitao,
لَعَلَّكَ قَبَّلْتَ أَوْ لَمَسْتَ
„Možda si je samo poljubio ili dotakao (lams) ?“ (Sunan Al-Kubrā 1/123-124)
Ovo je dokaz da je „lams“ (dodir) ono što je manje od spolnog odnosa.
Imam Bejheki takođe navodi predaju od Omera ibnul Hattaba, radijallahu anhu:
أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْحَافِظُ أَخْبَرَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْفَضْلِ بْنِ مُحَمَّدٍ الشَّعْرَانِىُّ حَدَّثَنَا جَدِّى حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ حَمْزَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ يَعْنِى ابْنَ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ : إِنَّ الْقُبْلَةَ مِنَ اللَّمْسِ فَتَوَضَّئُوا مِنْهَا
Omer je rekao: “Doista je ljubljenje od dodira pa uzmite abdest nakon toga.“
Vidimo da tumačenje Omera ibnul Hattaba, Abdullaha ibn Mesuda i Abdullaha ibn Omera ukazuje da se riječ „lams-kontakt ili dodir“ odnosi na dodir rukom.
Šafije na više načina odgovaraju na predaje koje kazuju da je Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, ljubio ili doticao svoje žene a zatim odlazio na namaz bez da ponovo uzima abdest:
A: Ocjenjuju ih slabim kao i mnogi drugi učenjaci
Na primjer,hadis koji se nalazi u Sunenu Ebu Davuda i An-Nesai'a koji se prenosi od Ibrahima at-Taimiya od Aiše, radijallahu anha da je rekla: “Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, je znao poljubiti neku od svojih žena a zatim bi odlazio na namaz a da ne bi uzimao abdest.“
Ebu Davud nakon toga kaže: “Mursel, Ibrahim at-Taimiya nije slušao od Aiše.Ne nalazi se ništa u ovom poglavlju (t.j. o negubljenju abdesta) što je bolje od ovog hadisa a on je mursel.Imam Tirmizi prenosi od imama Buharije, “Muhammad ibn Ismā’īl Al-Bukhārī je ocijenio slabim ovaj hadis“.Takođe, mnogi ostali učenjaci su slabim ocijenili ovaj hadis.
B: Vjerodostojne predaje poput one u kojoj Aiša prenosi da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, doticao njenu nogu dok bi klanjao, šafije odbacuju tvrdnjom da ih je derogirao kur'anski ajet.Ibn Hadžer u „Fethul Bariju“ iznosi dva argumenta: a) da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem,doticao preko prepreke (odjeća,pokrivač) a ukoliko se ne radi o tome b) to se onda posebno odnosi samo za Poslanika.Prvo mišljenje definitivno izgleda jače a Allah najbolje zna.
Imam Nevevi navodi u „Minhadžu“:
„Treća stvar (koja kvari abdest) je doticanje kože muškarca i žene osim za mahrema (osobe sa kojom je trajno zabranjeno stupiti u bračnu vezu-npr. majkom) prema najjačem mišljenju.Onaj koji je dotaknut je poput onoga koji je dotakao prema najispravnijem mišljenju.Dijete,kosa,zubi ne kvare abdest prema ispravnijem mišljenju (u mezhebu).
Imam Ahmed ibn Naqib Al-Masri navodi gotovo identično osim što dodaje „...odrubljen ud... (ekstremitet).
Mir i spas neka je na Muhammeda, njegovu porodicu, njegove ashabe, sve do Sudnjeg dana... Amin
